Lửa vẫn cháy trên những tầng cây Săng Lẻ

Lửa vẫn cháy trên những tầng cây Săng lẻ của Châu La Việt bao gồm 4 phần.

Phần một là 10 ký sự về chân dung nghệ sỹ mà Châu La Việt viết bằng tất cả tâm hồn, trái tim và kỷ niệm của mình với các văn nghệ sỹ tên tuổi. Anh viết rất hay và có lẽ đây là phần viết cuốn hút bạn đọc nhất của anh những năm tháng qua. Đó là tùy bút về chân dung các nghệ sỹ Nguyễn Tài Tuệ, Lê Dung, Ngọc Tân, Quang Lý, Trần Tiến, Thảo Phương, Y Phương… Phảng phất như có Paustovsky trong mỗi trang viết ấy. Chi có cái khác là anh đặt các nhân vật của mình trong chiến tranh, trong khói bom đạn lửa, như Phạm Tiến Duật - Trần Tiến: Bài hát Din ba cầu ấy, cũng lại do chính anh Trần Tiến ôm ghi ta trình diễn với những lời hát mộc mạc, khỏe khoắn: “To là din ba cầu/ Ấy, khỏe là din ba cầu/ Đại đội có mình tớ/ Nên quý như con đầu… Hớ hơ…” Lính ta nghe anh hát, khoái lắm, vỗ tay cứ vang rừng.

Những người lính Hà Nội nhìn anh cứ mê man, bởi khi ấy anh đang là ca sỹ trẻ của đoàn ca múa Hà Nội vào mặt trận phục vụ, người còn thơm lừng mùi hoa sữa. Anh xung phong cùng đoàn vào tuyến đường Trường Sơn ác liệt, nơi có nhà thơ Phạm Tiến Duật đang làm ngất ngây bao người yêu thơ. Tôi biết hai anh này gặp là mê nhau ngay, cái giống người tài vốn vậy, họ nhận ra nhau nhanh lắm, chỉ một buổi là thành tri âm tri kỷ, Bá Nha Tử Kỳ. Thế là suốt đêm ấy đọc thơ, đàn hát tâm đắc đến nỗi anh Tiến nhập tâm ngay bài thơ Din ba cầu của anh Duật và ôm đàn hát ngay thành lời. Tài thế chứ! Anh em chúng tôi là cứ lác mắt. Còn anh Duật cũng xúc động lắm, cứ ngơ ngẩn nhìn anh Tiến còn hơn cả nhìn nữ ca sỹ Huyền Châu xinh đẹp ngồi bên. Từ đấy hai “bố” này cứ nắm tay nhau đi diễn khắp các đơn vị, hét toáng cả rừng Trường Sơn lên bài hát Din ba cầu trong tiếng vỗ tay rào rào của lính tráng! “Hay như ca sỹ Lê Dung” Nhưng kỳ lạ thay, đã qua nhiều đơn vị, qua nhiều sân khấu, đã gặp nhiều chiến sĩ, mà Lê Dung vẫn chưa gặp được các anh. Không còn cách nào khác, cô đành đi đến một quyết định: Vào thẳng Bộ Tư lệnh quân khu để hỏi thăm.. Nhưng rồi ít giờ sau, từ cửa Bộ Tư lệnh quân khu có một người con gái đi ra, chiếc khăn choàng đỏ thấm đầy nước mắt. Cô được người sĩ quan quân lực cho hay: Những người lính ấy - cả 11 người lính ấy - đã lần lượt ngã xuống anh dũng dọc đôi bờ Vàm Cỏ Đông”

Phần 2 của sách bao gồm 10 bài thơ tuyển chọn của Châu La Việt, phần lớn là những bài thơ viết ở chiến trường của anh tự thuở “Tuổi trẻ Trường Sơn”.

Phần ba của sách bao gồm 10 truyện ngắn của Châu La Việt và tôi nghĩ đây chính là “sức nặng” nhất của sách. Văn Châu La Việt đẹp. Thực tế chiến trường ngồn ngộn. Những câu chuyện anh kể về người lính và chiến tranh dù đã qua hàng chục ngàn tác phẩm viết về nó, nhưng vẫn được anh kể lại với một giọng điệu riêng, một thực tế riêng không trùng lặp với ai trước đó.

Nhà văn đàn anh Đỗ Chu đã từng phẩm bình những truyện ngắn này của Châu La Việt: “Tôi đọc Lửa vẫn cháy trên những tầng cây Săng lẻ trong vòng một tuần. Mất thêm một tuần nữa loanh quanh không rứt ra nổi bảy cái truyện trong tập này. Không phải loanh quanh tìm một hướng viết cho lời tựa mà vì đây là những trang viết có sức ám ảnh người đọc. Đây là những trang viết thô mộc không ít vụng về vậy mà qua nó ta bỗng như gặp lại tiếng vang xào xạc của những cánh rừng xa, tiếng vọng nghiêm trang của những tháng năm xa. Tôi muốn cám ơn tác giả về điều đó. Một giá trị đáng kể làm nên sức nặng cho tập sách cũng là ở đó”.

Rất giản dị như câu anh thưa với mẹ ngày vào mặt trận, không đi không thể viết. Sự thật cho thấy không chỉ là không thể viết, mà không đi còn khó biết khó bàn, có muốn nghe cũng không dễ đã nghe nổi. Tôi ngồi một mình trong căn gác vắng, lấy làm mừng cho Châu La Việt, dù tập sách của anh tránh sao khỏi những thiếu hụt. Đó là những thiếu hụt với thời gian người cầm bút nào cũng hoàn toàn có thể khắc phục được để vượt lên chính mình, nhưng với những giá trị mà anh đã làm nên sức nặng cho tập sách của mình,thì với nhiều người khác một khi đã thiếu chắc sẽ khó lòng có thể vượt lên…”.

… Nhưng điều làm tôi vẫn xúc động hơn cả bao giờ cũng là tấm lòng, là nghĩa hiệp của Châu La Việt khi viết văn, làm thơ và khi xuất bản tập sách này. Anh luôn hướng về đồng đội của mình, luôn hướng về những người lính. Tôi lại nhớ cách đây ít năm, khi tiểu thuyết Tiếng chim hót lảnh lót giữa rừng của anh được sự đầu tư của Bộ quốc phòng 35 triệu đồng, anh đã chia toàn bộ số tiền ấy thành 10 phần gửi tặng các cựu chiến binh khó khăn; rồi nhiều lần khác anh thầm lặng hỗ trợ, giúp đỡ những đồng chí, đồng đội gặp bệnh tật khó khăn trong cuộc sống… Và giờ đây là việc in và phát hành tập sách này, anh hy vọng có thêm món quà cho các cựu chiến binh - các cán bộ chiến sỹ đã chiến đấu ở mặt trận Lào trong những năm tháng lửa đạn ác liệt nhất…